artikelen
> STARTPAGINA
> ARTIKELEN
Excelsior, 75 jaar
(29 september 2007)
Hoe ouder je wordt, hoe
meer je hebt om op
terug te kijken.
Excelsior, het gemengd koor van
Westeremden, bestaat 75 jaar en heeft dat op
zaterdag 15 september j.l. in de Andreaskerk
aldaar op gepaste wijze gevierd.
Zoals het een koor betaamt gaven ze een
concert en om het allemaal nog
feestelijker te maken dan het al was
hadden ze ook de familie Frölich uit
Drachten uitgenodigd: deze mensen
opereren onder de naam Hilarus, de Latijnse
variant van het woord Frölich,
hetgeen in ieder geval een vrolijke avond
beloofde.
Dat werd het wel,
hoewel ik de hilariteit die gesuggereerd werd niet tegenkwam bij het braaf
musicerende gezelschap. Eigenlijk was het geen gezelschap maar een aantal
losse muzikanten,
vader, zoon, dochter en schoondochter die in verschillende
combinaties heel verschillende
muziekjes ten gehore brachten.
Excelsior
Dat gold ook voor het
feestvarken van de avond zelf, Excelsior, dat qua leeftijd zijn naam in ieder
geval eer aandoet: die wordt hoger en hoger. Inmiddels dus 75 jaar. Er zijn
geen leden meer die de
oprichting hebben meegemaakt maar bij de
onvermijdelijke huldiging van de jubilarissen,
compleet met persfotograaf, bondsbobo, insignes en oorkonde, bleek wel iemand al 70 jaar mee te
doen.
Het programma liet een zekere ongecompliceerdheid zien: Je kunt als koor
proberen een lijn in je
concert neer te zetten, je kunt ook, en dat deden de Westeremders kennelijk, je map pakken en de
liederen die je het liefst zingt
gewoon achter elkaar plakken en, ziedaar: een concertprogramma.
Tussen het
bekende en geliefde Veni Jesu van Cherubini en een Overdenking waarvan de
componist niet vermeld werd klonk zo een grappig bedoeld a capella werkje met
Italiaanse
muziektermen, op humoristische wijze gezongen, en dito
aangekondigd.
Die “Overdenking” trouwens deed me denken aan de muziek die in de zeventiger
jaren veelvuldig
door jeugdkoren en gospelgroepen werd gezongen. Het kwam er
mooi en muzikaal uit! Het leek me
een van de jongste stukken uit de koormap
van Excelsior.
Natuurlijk klonk er ook oudere muziek. Bekende psalmbewerkingen van De Vries
en Jellesma die
al 50 jaar op het repertoire staan klonken ook als zodanig.
Ze werden allemaal begeleid door Jack Frölich, die er als Hilarusleider toch
bij was, op een digitale
piano. Die klonk niet slecht maar was wel duidelijk
herkenbaar als namaak-piano. Ik zou voor een
75-jarig jubileum een echte
gehuurd hebben. Het programmaboekje vermeldde toch sponsors
genoeg?
Verstaanbaar
Opvallend vond ik hoe goed
alles te verstaan was. Vooral de Nederlandse teksten waren haast
woord voor
woord te volgen. Het is ook niet voor niets dat de presentatrice, dochter van
een van de
leden, wist te vertellen dat de koorleden liever geen buitenlands
zingen. Met het Nederlands
kunnen ze goed genoeg uit de voeten!
Die presentatrice was, dankzij een geluidsinstallatie met een indrukwekkende
capaciteit, ook goed
te volgen. Ik vroeg me wel af of de toch al in de kerk
aanwezige installatie niet toereikend geweest
zou zijn. Maar die was wellicht
niet geschikt om ook de achtergrondmuziek, die voorafgaand aan het
concert
werd gedraaid, weer te geven. Na afloop was er gelegenheid het bestuur te
feliciteren en
werden er hapjes en drankjes geserveerd. En er werd ook weer
achtergrondmuziek ten gehore
gebracht. Toen werd het volume sterker en
sterker. Daardoor kon ik maar nauwelijks horen, toen
een koorlid mij een hapje
aanbood en ik daarvoor bedankte, dat ze mopperend wegliep: ”Bist zeker
op
dieet…”
Anekdotes
De voorzitter, Ina van der
Ploeg, had in haar openingstoespraak al wat anekdotes verteld. Om de
dames
tijdens de repetities stil te krijgen werd ze aangeraden een breiwerkje mee te
nemen. En het
werkte nog ook. En de heren waren blij met hun nieuwe sokken!
Ook vertelde ze over de oorlog, en dat het koor bij de mensen thuis
repeteerde. Het harmonium
werd toen steeds op een fietskar heen en weer
gesleept.
Een grote bloei beleefde het koor ten tijde van dirigent Werkman: hij was
vrijgezel en dat leverde
extra sopranen op.
Sinds 1988 staat de huidige dirigent Hans Berkenbosch voor Excelsior.
Wekelijks reist hij vanuit
Finsterwolde naar Westeremden om het koor te
dirigeren. De leden overigens reizen ook wat af. Ze
komen voornamelijk niet
uit Westeremden, maar uit Huizinge, Kantens, Loppersum, Middelstum,
Stedum,
Uithuizen en Uithuizermeeden. Ooit maakte ik, als Middelstumer, mee dat me aan
de
deur werd gevraagd donateur te worden van Excelsior. “Maar dat is toch een
koor in Westeremden,
we zijn hier toch in Middelstum, en hier hebben we toch
het Hippolytuskoor?” zei ik toen. Ik was nota
bene zelf dirigent daarvan! “Ja,
maar wij zijn een streekkoor.” antwoordde de Excelsiorcolporteur
toen brutaal.
Ik ben geen donateur geworden, ik vond het toen meer een streek van een koor
dan
een streekkoor. Achteraf is het natuurlijk vooral vermakelijk en het toont
bovendien aan hoe
betrokken de leden bij “hun” Excelsior zijn!
Programma
Zoals gezegd werd er een
ongecompliceerd programma gebracht. Zowel qua inhoud als qua
uitvoering, en
dat zowel letterlijk als muzikaal. Als van een lied niet direct was te
achterhalen wie de
componist was, werd die gewoon niet genoemd. Bij sommige
liederen werd vermeld dat ze met
pianobegeleiding werden uitgevoerd, hetgeen
ook geschiedde. Bij andere (Groninger liedjes van
o.a. Ede Staal) werd een
accordeon genoemd, maar die heb ik niet kunnen waarnemen. Wel
deinde het koor
prettig heen en weer toen ze het refrein van “Vrouger” zongen.
Wat het Hilarus ensemble ging doen was helemaal een verrassing. Het enige wat
het programma
vermeldde was “optreden van Fam. Frölich”. De eerste keer stond
er “Klassiek” achter, de tweede
keer “Musical”. Het werd beide keren klassiek,
een beetje Bach, een beetje Mozart, een pavane van
Saint-Saëns (“Moeilijke
naam…!” vond de presentatrice), en ook nog twee stukjes van Samuel
Wesley op
het orgel. Het klonk allemaal best prettig. Overigens was het aandeel Frölich
groter dan
het aandeel Excelsior…
Prikbord
Zoals gemeld heb je
na 75 jaar veel om op terug te kijken.
In de kerk was een prikbord opgehangen met een viertal items uit het verleden.
Zo was er een
juryrapport uit de tijd dat de club meedeed in de afdeling
Uitmuntend van de Zangersbond. Dat
dateerde trouwens uit 1971. Daarna is het
er niet meer van gekomen. Ook hing er een actuele foto
van het koor, alsmede
een persbericht waarin het concert van 15 september werd aangekondigd,
compleet met een foto van het bestuur erbij.
Verder hing er nog een krantenbericht waarin verslag werd gedaan van het
concert bij het 70-jarig
bestaan. Aan de hand daarvan zou het eenvoudig zijn
de namen van de jubilarissen te
achterhalen: zij allen waren toen ook al lid,
zij het vijf jaar korter. Ik wens ze toe dat ze over vijf jaar
weer allemaal
gehuldigd worden.
Wie weet hangt dit verhaal dan ook op het prikbord…